Arantzatzu (Debagoiena) - Aizkorri

15 d'Avientu de 2012

Track: Arantzatzu (Debagoiena) - Aizkorri

Día completamente raruno no meteorolóxicu pa entamar una Xuntanza Asturvasca, pero... allá vamos. Queremos conocer la xerra del Aizkorri y por mor d'ello, tamos nuna especie de Cuadonga vasca, el santuariu d'Arantzatzu en Oñati, Gipuzkoa.

Como vien sabéis, muncho me fadien, esa amestanza de llugares sagraos, como son les montañes, col rixu amoral de les relixones con facese fuertes nestos llugares y esti ye un exemplu horrorosu d'ello, tan horrorosu como la nomada Cuadonga.

Partimos d'Arantzatzu (720 m)

Poro, escaezo lo más aina posible, los mios pasos pente los edificaciones eclesiástiques, hoteles, restorantes y demás negocios alrodiu d'un inventu de la Ilesia... que raru eh!!. En fín, lo siguiente ye introducime nes animoses conversaciones de tol grupu, dalgo muncho más encomendable que los mios camientos internos.

Caleyamos al llau de la Ilesia pa siguir al llau del barrancu del ríu Urkullu

Pocu más de les once de la mañana, será cuando ya nun vea edificios y pueu concentrame, nel barrancu del ríu Urkullu, que va paralelu a la mandrecha del nuesu sen. El caleyar ye fluíu, siempre n'ascensu, al igual que les diverses charres qu'hai nel grupu, con temes tan de moda como la política, el trabayu, los suicidios por desahucios... menos mal qu'una guapa viesca envuélvenos y el silenciu y el xiblíu del vientu nos altos tomen el mandu.

Travesaremos en sele ascensu un guapísimu fayéu cruciando dellos regatos

 Siguimos ganando altor, demientres travesamos riegues que baxen al Urkullu y dempués de dalguna envuelta qu'otra metémonos nun tramín pindiu enforma, que darános les primeres vistes hacia l'Anboto y más enriba sol Gorbeia tamién.

El Anboto déxase ver a lo lloñe en tola so llargura

Como siempre, les alcordances de la Xuntanza de va dos años, déxense notar na tiesta, anque la ñeve al aportar al colláu d'Elorrola, dexa pasu a les semeyes y la sorpresa al ver tal cantidá de ñeve a cotes tan baxes (1156 ms).

Topámonos con ñeve a partir del colláu d'Elorrola

Darréu, tócanos baxar pisando la ñeve hacia les campes d'Urbía, onde tendremos una ermita y un chigre, que paez tamién refuxu, con una pinta estupenda pa picar dalgo si'l tiempu nun mos dexase facer cume. Pel momentu, paramos un pocu a descansar y sobretou a poner dalgo d'abrigu ya que'l vientu qu'oyéramos dende baxo, sopla fuerte nestes campes.

Ermita y refuxu chigreru d'Urbía

Toca siguir alantre y vamos facelu pela enorme campera que ye Urbía, viendo de fondu, tola xerra del Aizkorri, tapecía per una ñube baxa, que nun mos dexa con sensaciones positives de cara a l'ascensión de tol crestéu y de les sos cotes de 1500 ms.

Travesamos les campes y el regueru d'Urbia con un calce xabaz

Aún así, vamos intentalo y pa ello, primeru tendremos que cruciar el ríu Urbía, con vien con un caudal potente, aportándonos unes bones rises y dalguna semeya bien guapa. La pena ye que naide cayó y quedámonos coles ganes.

Dexamos atrás Urbía, averándonos a les txaboles d'Arbelarko

D'Urbía pasaremos peles cabañes d'Arbelarko, onde realmente, entama l'ascensión al Aizkorri o a cualquiera de los familiares (Arbelaitz, Iraule, Aitxuri, Aketegi y Aitzabal). De primeres, tendremos una llarga recta per ñeve na que faldearemos hasta una fastera más caliza, onde fadremos envueltes n'ascensu cola vixilancia d'una cueva na base del Iraule.

Xubimos bon desnivel metíendonos en tarrén amestáu de ñeve y peña

Estes envueltes sedrán nun amiestu de peña y ñeve, asína que munchu güeyu nun meter la pata nes cercaníes de la peña, porque pue pasate, lo qu'al collaciu Carlos, qu'acabó metíu nuna rimaya hasta'l pechu. Dende equí, tornamos a garrar el mesmu sen d'ascensu hacia'l sureste y baxo la cumera del Aitxuri, tendremos que perpasar dellos trabes de ñeve.

Ye ablucante la cantidá de ñeve qu'había, cuando n'Asturies el vienres, pude ver como malpenes quedaba ñeve penriba los 2000 ms y equí, alcontrámonos con tales cantidaes. Normal d'otra miente, ya que tamos sofriendo un fríu importante y el vientu nel intre, taba siendo un auténticu calvariu.

Cada vegada más ñeve y más vientos nos altores

Tanto foi así, que nel colláu pente l'Aketegi y l'Aitzabal, el grupu partióse en dos. Per un llau, facía tiempu, que Fernan avanzara con Bittor, César, Iban, Carlos, Oscar y Tito quedándonos más atrás el restu, ya que la fuercia'l vientu yera tan grande, que llevaba a Rebe, Pau y Amaia. Nun solo foi les raches de vientu, sinon la sensación de friu, la que fizo dase la vuelta a munchos del grupu. 

Poro, Charly, Rebe y Pangua y Juana y Amaia, decidieron tornar a Urbía. Yo falé con Pau, a la que-y ufrecieron un polar estra que-y vino mui bien pa la baxada y salí corriendo a facer el cumal del Aizkorri, colos demás del grupu.

L'accesu a la cresta tórnase desesperante pola fuercia'l vientu

Realmente, foron diez minutos de carrera, trepando y destrepando pente la ñeve, pero'l fuerte vientu, diba facelu a casi media hora de pasalu mal, a tol grupu que se dió la vuelta. Tomaron una bona decisión, porque realmente tuve 30 segundos na cume, con Tito que llegó l'últimu y baxe de mala gana hasta'l pequeñu refuxu onde taben los demás pa sacar una semeya.

Semeyes na cume del Aizkorri (1514 ms)

Coles mesmes, despedíme de los collacios que quedaron picando dalgo nel refuxu y xubí corriendo a los 1514 ms del Aizkorri, pa retomar otru descensu a la carrera col envís, d'aportar lo más aína posible al grupu que se dió la vuelta.

Magar, d'un percance col trabe de ñeve, nel que perdí la buelga y metíme per onde nun yera, alcancélos xusto enantes de les envueltes na caliza, quedándome muncho más tranquilu, al velos a toos, con menos fríu y protexíos del vientu na faldera.

Baxada corriendo hasta alcontrar a la otra parte del grupu

Como siempre, dempués de momentos de pasalu mal, vienen los de pasalu bien y penriba les txaboles d'Arbelarko, tocó aprovechar un trabe pa facer un pocu´l pih.u. Estes caxigalines, son les que faen siempre tener ganes de volver a la montaña, anque a vegaes nun seyamos a encumala.

Unes rises col culuski demientres baxen los de cume

Demientres xugábemos cola ñeve, el grupu de cume ganónos, terrenu nel descensu y práuticamente ficimos toos xuntos la travesera de les campes d'Urbía, naguando por tomar un caldín caliente nel chigre, cosa qu'esfrutamos durante media horina pa calecer un pocu'l cuerpu.

Travesamos de nuevu Urbía col envís de metenos un caldín pa calecer

Llueu, namái que diba quedanos descender tol mesmu camín xubíu, pero esta vegada cola tranquilidá de pasar menos fríu a ca pasu. La verdá, que foi hasta relaxante baxar, falando de mil coses, dempués d'un caldín y una cervecina.

Tramu final de baxada dende Urbía a Arantzatzu con tola tranquilidá

La única espina que quédanos a los asturianos d'esta ruta, foi'l tiempu. Porque'l percorríu ye preciosu y la ruta ye mui completa, con viesca, camperes y caliza nel ascensu. Menos mal, que l'Aitxuri ye más altu que l'Aizkorri y lo mesmu tendremos que facé-y una visita dientro d'unos añinos, jeje.

En resume, ruta perguapa, con bon tiempu a poder ser, na que caléyase unos 16, 9 kms, superando un desnivel acumuláu de 1260 ms, lo cual nun ta nada mal, pa les 6 hores y 25 minutos qu'emplegamos nella.

Camudando'l Camín h.odíu de fríu nel Aizkorri