Vall d'Ordesa (Sobrarbe) - Refuxu de Góriz

4 de Setiembre de 2011

Track: Vall d'Ordesa (Uesca) - Refuxu de Góriz

Son les 3 y media cuando tamos recoyendo la nuesa mochilona del autobús, va enllena de trastos pero tamién estrada d'ilusión y ganes d'entamar a caleyar. Sí, tuviemos que garrar un autobús, p'arribar al Vall d'Ordesa dende Torla, lo cual de primeres paeciónos perbien, una bona forma de caltener el mediuambiente.

A posteriori, l'últimu día que pasamos de turistéu per Torla, falamos con bona xente demientres tomábemos dalguna cerveza y descubrimos que la medida d'autobuses de Torla a Ordesa cada venti minutinos, nun ta siendo una medida tan prestosa pa la xente'l pueblu como paecía.

La triste rialidá, ye qu'al tener l'aparcaderu al entamu del pueblu, y los autobuses ellí mesmu, la xente (na mayoría turistes pocu preparaos pa caleyar) tira p'arriba y nun pasa nin siquiera pel pueblu desdexando la posibilidá de mercar o tomar dalgo, y dar perruques a los negocios qu'ellí tan establecíos.

Nel aparcaderu de Torla (Uesca) a 1020 ms

El caltenimientu d'un parque natural, paezme a mi qu'hai que facelu contando cola xente'l pueblu, porque esa xente ye la que cuando pares ellí, cola so conversación, col so saber del parque y coles sos hestories faénte tener ganes de tornar. La naturaleza y la xente tien que dir nel mesmu tiempu y sen, sinon pasa lo que pasa, xente cabreada a los que-yos quitaron los sos pastos o tierres y nun sacaron nengún beneficiu d'ello. Llueu hai incendios provocaos y demás.... toos sabemos lo que pasa.

El casu ye que paeciónos, que la solución yera cenciella, simplemente con poner autobúses cada hora namái, la xente entraría al pueblu a esperar tomando un café, mercando dalgún recuerdu, etc... Tamién, tienen dalgo que nun acabo de ver. Enriba n'Ordesa hai un megaxigante aparcaderu dafechu vacíu, que nun tenemos mui nidiu pa que val.

El cierre ye total nos meses braniegos, y nun dexen xubir nin per enriba d'una hora y nin per embaxo d'ella, quitando la posibilidá de facer nueche'l día anterior pa madrugar y poder xubir en coche tolos trastos que necesites pa esguilar, facer montaña varios díes,... pudiendo baxar cuando acabes a última hora col to coche, faciendo nueche al día siguiente nel pueblu. Nun se, paezme que ta demasiáu fechu a comodidá del visitante, y ese visitante nun pue pasar de llargu per un pueblu tan guapu como Torla. Joer, hasta tienen los contenederos nun garaxe pa que nun se vean, ye ablucante solo de camentar tal respetu a la visión de piedra y madera del pueblu.

Entrada al Vall d'Ordesa (1346 ms)

Fecha la crítica, pasamos al tema montañeru-senderista del día de güei, nel que vamos conocer tol Vall d'Ordesa, faciendo la masificada ruta que nos lleva pegaos al ríu Arazas hasta'l Circu de Soaso, onde tendremos una fácil trepada p'aupanos penriba d'esti, y aportar finalmente al refuxu de Góriz, onde descubrimos la rialidá de Pireneus, la cual nun quiero pa Picos de nenguna manera.

Avanzando pol vall d'Ordesa y el Tozal del Mallo

Magar de la semeya d'entamu, garramos el camín na vera esquierda del Arazas, y diremos descubriendo una viesca perféutamente cuidada a pesar de la cantidá de xente que nos vamos alcontrando nel sen contrariu al nuesu y que fainos albidrar, cuala pue ser la masificación del parque.

Poro, alcontranos con una víbora en mediu'l camín paez pocu probable pero foi ciertu. Manda coyones que dempués de casi 4 años d'actividá montañera, vaya alcontrame cola primer nun camín tan transitáu.

Tabayones del Estreito y Espelunga

El sustu y la patata a cien por hora foi lo que nos acompañó nel restu de viesca pirenáica, nel que pasamos pola fuente de Cotatuero, y siguimos xubiendo desnivel al alcuentru de los tabayones, saltos d'augua o cascades, tan típiques de Pireneus, ya que l'augua ye'l cimeru protagonista d'esti sistema montañosu.

El primer tabayón va ser el d'Arripas y verémoslo más de lloñe que los que-y siguen n'orde, el del Estreito (estrechu), dafechu espectacular pol altor de la caída y el de la Espelunga (cueva) más cercanu, pa los que tenemos que desviar el nuesu camín unos poco metros.

Gradas y Circu de Soaso

Ensín más, que distracción y belleza, vamos dexar atrás la viesca de pinos, y salir a un tarrén más ampliu onde veremos en tol so esplendor el val d'Ordesa coles sos parés cortaes como si fuera'l cañón del Colorado.

La verdá ye que ye un llugar mui prestosu pol que caleyar, y casi ensín danos cuenta vamos aportar a las Gradas de Soaso, que ye un conxuntu de pequeñes caídes d'augua escalonaes, que darán pasu al gran circu de Soaso, final d'esti valle tan prestosu.

En plenu circu de Soaso

Nuna horina taremos nes grades y n'otru cuartu d'hora ya taremos en plenu circu, onde paez ser ta'l final de la ruta más típica d'Ordesa pa los senderistes. Y ye qu'ellí tenemos una gran vega, per onde avanza más tranquilu'l ríu Arazas, colo que suponemos un sitiu afayaizu pa xintar dalgo y ver el final del circu, onde la caída d'augua de la Coda de Caballo, ye'l mayor referente d'esti, y el broche final pa una ruta senderista.

Nós, como vamos col tiempu pegáu nel culu, facemos semeyes de tolo que vemos cola mayor velocidá que podemos, demientres pensamos en tola cantidá de xente que vimos, permal equipada pa llegar hasta esti llugar. Mal calzáu, mal estáu físicu, ropa inadecuada, inesistencia de bastones, ensín mochiles pa llevar la comida... la verdá ye que vense coses penoses durante la hora y media y dalgo más de 400 ms de desnivel qu'hai hasta'l puente de Soaso, mirador de la Coda de Caballo.

Coda de Caballo y pedreru hasta les clavixes

Siguimos a lo nuesu, y vamos al alcuentru del pasu de les clavixes de Soaso, con bona curiosidá, porque equí son mui dados a meter ferralla nes parés pa facer más fácil el pasu de la xente. Asína que xubimos un pedrerín y metémonos dafechu na paré, viendo que nun tien absolutamente nengún xacíu llantar delles cadenones en tol fácil trepe, y más cuando van protexiendo una posible xubida más direuta, habiendo posibilidá de facer envueltes casi ensín tener qu'agarrase coles manes.

Primera decepción d'esti parque. Seré yo que soi repunante a más non poder, pero si nun puedo facer dalguna cosa, porque nun toi capacitáu pa ello, pues nun la faigo o entreno pa poder facela. Que puta manía de facilitar les coses metiendo ferralla na roca, una cosa ye un seguru y otra mui distinta, una escalera de fierru o una cadena llarguísima d'aceru inoxidable a modu pasamanos en sitios dafechu innecesarios.

Les innecesaries clavixes y el val d'Ordesa

Tou esto, suena más decepcionante inda, cuando ves a les clares qu'hai un camín que fai un pocu más de vuelta pero que llibra esta "paré", más pola mandrecha del circu, colo qu'equipar un ataxu nun tien xacíu de nenguna manera. Estes mierdes, faénte camentar que queremos pa los nuesos montes... menos mal, que daste la vuelta cuando tas enriba y ves tol valle, y escaeces un pelín toos estos camientos negativos.

Magar d'esti pasu, en que negámonos a tocar fierru y trepamos con toa facilidá, con una mochila de 60 litros hasta'l corchu, meterémonos nuna sienda d'andar cenciellu, que va empobinanos a bon pasu hasta'l refuxu de Góriz a casi 2275 ms d'altor.

Aportando al Refuxu de Góriz (2185 ms)

Nel intre, d'avistar el refuxu, dámonos cuenta a les clares, lo que nos esperaba durante dos díes. Con una bona sudada, porque teníemos que tar a les 7 pa la cena, alcontrámonos con munchísima xente fuera del refuxu, en tiendes y na redolada del refuxu, colo que nun queremos casi nin saber lo que pue tar dientro.

Dexamos les mochiles, y casi nun doi créditu, ya qu'agüeyo a más xente de la que nunca ví nel monte a la mesma vegada, cenando como si fuera un restaurante na metá de la ciudá. Yera'l primer turnu, poro diba tocános cenar nel siguiente.

Dempués de falar un pocu, decidimos pasar de cenar, nun teníemos muncha fame, ya que xintáremos casi a les 3, y camentamos qu'un sandwich y unes cerveces diba ser meyor que meténos naquella llocura de xente.

La verdá ye qu'esa primer nueche, intentamos pisar lo menos el refuxu, poro colocamos el sacu nel nuesu diminutu colchón nel tercer pisu de lliteres, y zarramos na taquilla tolo qu'entraba, pa pasar lo más desapercibios posible, nel xaréu de montañeros franceses, catalanes y sobretou checos, que montaron una folixa coyonuda hasta la hora de silenciu y fatídicu momentu nel que toca ponése los tapones ya intentar durmir unes hores.

En resumen, ficímos l'averamientu al refuxu de Góriz dende la pradera d'Ordesa, nunes 3 hores y 25 minutinos, percorriendo un puquiñín más de 11 kms y superando unos 840 ms de desnivel direutu nuna ruta dafechu masificada y trillada, poro si se tien más tiempu encomiéndovos a facer l'ascensu a Góriz pola senda los cazadores, tallada en mediu de la paré drecha del vall d'Ordesa.

PD: Esta selmana demientres preparaba les rutes en Pireneus pa xubir al blog, tuve sollerte a les noticies qu'al traviés de Foropicos llegaben de la perda y posterior fallecimientu d'un montañeru cántabru.

Nun lo conocía y probablemente nunca llegue a ser tan bon montañeru como él, pero tuve la oportunidá de lleer entraes que facía antañu nel foru, y el so sentir y forma de ver el montañismu ye dafechu motivante ya inspiradora, y anque esta entrada del blog ye tolo contrariu al so andar y descubrir requexos en Picos, sobretou nel Oriental, necesitaba escribir unes llinees.

Asína que, nun pueu más que dedicala a Dumbi y a tola xente qu'ensín pensalo dos vegaes foi a la gueta de la última esperanza d'alcontralu con vida nos 4 díes que tuvo esapaecíu.

Que la tierra-y sea lleve... y les montañes lo acueyan para siempre

Camudando'l Camín nel parque d'Ordesa y Mont Perdito